پرسه زنی در اینترنت و راه‌های مدیریت آن آسان نیست. محققان حدس می‌زنند که مغز ما به گونه‌ای تکامل یافته که دائماً تغییرات محیط پیرامون ما را بررسی می‌کند. پس اگر تغییری احساس شود، توجه ما به آن معطوف می‌گردد. اینترنت، از پدیده‌های نسبتاً جدید در دنیای ماست که ذهن را بسیار درگیر می‌نماید. گشت‌وگذار بی‌هدف در اینترنت، باعث می‌شود که ساعت‌های بی‌شماری از زمان ما گرفته شود. شما چقدر از وقت خود را صرف حضور در دنیای اینترنت می‌کنید؟ منظور ما، تمام زمانی است که صرف مشاهده پست‌های رسانه‌های اجتماعی می‌نمایید و یا به پاسخ دادن به پیام‌ها اختصاص می‌دهید. از این زمان بسیار زیاد، مطمئناً می‌توانید استفاده بهتری داشته باشید. در ادامه، دلایل پرسه‌زنی در اینترنت و راه‌های مدیریت آن را به شما معرفی کرده و شرح می‌دهیم.
پرسه‌زنی در اینترنت
بررسی علل گشت‌وگذار بدون هدف در اینترنت به صورت ریشه‌ای، باعث می‌شود که شما به آگاهی برسید و راه‌های سازنده‌تر و رضایت‌بخش‌تر برای گذراندن وقت خود پیدا کنید. موارد زیر، از علل رایج مراجعه به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی است:
کسل شدن
بی‌انگیزه بودن و نبود کاری برای انجام دادن، ما را دچار کسلی و بی‌حوصلگی می‌کند. در این موقعیت‌ها برای سرگرم شدن، سراغ جستجو در اینترنت می‌رویم.
به تاخیر انداختن کارهای مهم
وقتی انگیزه انجام کارهای مهم خود را نداریم، پرسه‌زنی بدون هدف در اینترنت در نقش یک منبع به ظاهر بی‌پایان از سرگرمی وارد می‌شود و حواس ما را از انجام آن‌ها پرت می‌کند. این فعالیت‌های مثلاً سرگرم کننده در درازمدت، سبب می‌شوند که استرس ما بابت عقب افتادن کارهایمان تشدید شود.
بیشتر بخوانید: نشخوار فکری، رهایی از افکار منفی
ترس از دست دادن
بسیاری از افراد معتاد به وبگردی بدون هدف، فکر می‌کنند که عدم سر زدن به شبکه‌های اجتماعی باعث می‌شود وقایع مهم را از دست بدهند. این مسئله، اغلب به این دلیل اتفاق می‌افتد که افراد تنها هستند و احساس می‌کنند که بلاگرها یا یوتوبرهای مورد علاقه‌شان، دوست صمیمی آن‌ها هستند. اما اینطور نیست. این رابطه مجازی، یک طرفه است و بلاگر یا یوتوبر، ممکن است اصلاً از ماهیت وجودی مخاطبان خود خبر نداشته باشند. وقایع زندگی این به اصطلاح سلبریتی‌های مجازی، ممکن است مهم باشند؛ اما دانستن آن‌ها تأثیر خاصی در زندگی این افراد ندارد. مثلاً خواندن خبر ازدواج یک بلاگر و دنبال کردن وقایع زندگی او یا مشاهده ویدیوهای غیرآموزنده یوتوبرها، شما را از زندگی خودتان عقب می‌اندازد.
تنهایی
در زمان تنها بودن و انزوا، ممکن است برای ارتباط داشتن با دیگران سراغ اینترنت برویم. این مسئله، می‌تواند راهی وسوسه‌انگیز برای گذراندن زمان و برقراری ارتباط مجازی باشد. بدانید که لایک و کامنت، هرگز نمی‌تواند جایگزین ارتباط‌های واقعی شود. اجداد و پیشینیان ما، همیشه حضور فعال در جامعه داشتند و این مسئله‌ای است که رسانه‌های اجتماعی نمی‌توانند با آن رقابت کنند. وقتی ارتباط از طریق رسانه‌های اجتماعی را جایگزین ارتباطات واقعی می‌کنیم، سبب می‌شود بیش از پیش احساس تنهایی کنیم. با داشتن ارتباطات اجتماعی معنادار یا تعاملات در دنیای واقعی، ممکن است از فرو رفتن بیشتر در گرداب گشت‌وگذار بی‌هدف در اینترنت جلوگیری کنیم.
نیاز شبکه‌های اجتماعی به حضور مردم
بیشتر مردم در دنیای مدرن، فکر می‌کنند که بدون حضور در شبکه‌های اجتماعی و بدون اینترنت، هیچ هویتی ندارند. آن‌ها همچنین می‌خواهند که دوست داشته شوند و از نظر اجتماعی، مورد تحسین قرار بگیرند. صاحبان شبکه‌های اجتماعی گوناگون، به اهمیت این مسائل پی برده‌اند و هر زمان که لایک، نظر و بازدیدی به سمت پُست‌های اشخاص روانه می‌شود، آن‌ها را با ارسال نوتیفیکیشن (اعلان) خبردار می‌کنند. همچنین، از طرح‌های تشویقی و به روزرسانی امکانات متنوع استفاده می‌کنند. بدین ترتیب، زمینه‌ساز القای خوشی و رضایت به کاربران شده و حضور بیشتر و مداوم آن‌ها را تضمین می‌نمایند. این‌ها، به مقبولیت بالاتر این پلتفرم‌ها و کسب درآمد بیشتر صاحبان سهام آن‌ها منجر می‌شود.
راه‌های مدیریت پرسه‌زنی در اینترنت
همه ما قبول داریم که عدم استفاده از اینترنت با توجه به امکانات خاصی که امروزه در اختیار همگان و به خصوص نسل جوان میگذارد، به هیچ‌وجه ممکن نیست. شما باید یاد بگیرید که چگونه از اینترنت آگاهانه‌تر و هدفمندانه‌تر استفاده کنید. برای اینکه معضل بی‌هدف پرسه زدن در اینترنت حل شود، بهتر است راه‌حل‌های زیر را امتحان کنید:
گوشی خود را خارج از اتاق‌خواب نگه دارید
بهترین راه برای جلوگیری از وبگردی بدون هدف، این است که موبایلتان قبل از خواب و بعد از بیدار شدن دور از دسترس شما باشد. اگر تلفن همراه شما در کنارتان باشد، وسوسه خواهید شد که از آن استفاده کنید. در این شرایط، ممکن است شب‌ها به سراغ اینستاگرام بروید و یا صبح‌ها حتی قبل از اینکه از رختخواب بیرون بیایید، به چک کردن اخبار یا ایمیل‌هایتان بپردازید. بدانید که نور آبی مضر را باید درست قبل از خواب، از خودتان دور نمایید. این نور، می‌تواند ریتم و کیفیت خواب شما را مختل کند.
تلفن همراه خود را صبح‌ها چک نکنید
بسیاری از ما اولین کاری که بعد از بیدار شدن می‌کنیم، چک کردن تلفن‌های هوشمندمان است. مطمئناً تلفن همراه ما به عنوان یک ساعت زنگ‌دار کاربرد دارد. وقتی صبح‌ها هشدار موبایل فعال می‌شود، ما آن را برمی‌داریم و زنگ را خاموش می‌کنیم. در نتیجه، مغزمان را آماده می‌کنیم تا حواس‌مان پرت شود. اعلان‌ها، برنامه‌ها، رسانه‌های اجتماعی و غیره را هم در ادامه بررسی می‌کنیم.
اگر از موبایل خود به عنوان زنگ هشدار صبحگاهی استفاده می‌کنید، به فکر خرید یک ساعت زنگ‌دار باشید. در ازای زمان زیادی که برای گشت‌وگذار در اینترنت تلف می‌گردد، خرید این ساعت خرج زیادی روی دست شما نمی‌گذارد.
از جستجوی همه مطالب خودداری نمایید
گشت‌وگذار بی‌هدف در اینترنت، غذای نامناسبی برای مغز است. مصرف غذاهای ناسالم در اول صبح، نه برای بدن ما مفید است و نه برای مغز ما. آیا لازم است بدانید اکنون قد آدام درایور چند است یا بیست و یکمین رئیس جمهور ایالات متحده چه کسی بود؟ اشکالی ندارد که در مورد اسرار جهان و مطالب گوناگون کنجکاو شوید. اما بدانید که اغلب هر زمان که سؤالی ساده دارید و در جستجوی جواب تلفن‌همراه خود را برمی‌دارید، ممکن است تصمیم بگیرید توییتر را بررسی کنید و یا به خواندن مطلب درباره بازیگرهای معروف هالیوود مشغول شوید.
مقالات را ذخیره کنید تا بعداً بخوانید
اینترنت، حجم زیادی از اطلاعات را در خود جای داده و مقاومت در برابر استفاده نکردن از آن‌ها سخت است؛ به‌ویژه وقتی کارهای مهم دیگری برای انجام دادن داشته باشیم. همه ما بعد از خواندن یک مقاله، اسیر طعمه کلیک بر مقالات دیگر شده‌ایم. اگر خواندن مقالات در اینترنت کار مورد علاقه شما است، آن‌ها را ذخیره کنید و در اوقات فراغت بخوانید. اگر هر مقاله‌ای که می‌بینید را بخوانید، هرگز به کارهای مهم خود نخواهید رسید.
عوامل حواس‌پرتی را از بین ببرید
ممکن است در زمان انجام کارهای مهم خود در محل کار، ناگهان سرگرم پرسه‌زنی در اینترنت و مشاهده همه عکس‌های بامزه حیوان‌های خانگی شوید. نصب یک اپلیکیشن یا افزونه مسدودکننده وبسایتهای مزاحم، شما را از مشاهده تمام صفحات بیهوده بازمی‌دارد و کمک می‌کند تا بتوانید در صورت نیاز، تمرکز خود را حفظ کنید. مسدود کردن دسترسی خودتان به محتواهای کم‌ارزش، زمان زیادی را برای انجام همه کارهای ضروری روزانه در اختیارتان میگذارد. در غیر این صورت، اسیر جستجوی بی‌هدف در فضای وب می‌شوید. ۲۰ تا ۳۰ دقیقه وبگردی بدون هدف در اینترنت، معمولاً منتج می‌شود به حدود ۳ ساعت و نیم تایم از دست رفته در روز و در نهایت، حدود ۲۵ ساعت تایم از دست رفته در هفته. پس، از این عادت‌های بد دوری کنید.
اگر از سیستم‌عامل مک استفاده می‌کنید، سراغ نصب افزونه Focus برای مرورگر خود بروید. در دستگاه‌های دارای ویندوز (۷، ۸ و ۱۰)، FocalFilter را برای مرورگر نصب نمایید.
RescueTime، یک سرویس غیررایگان و کاربردی است. پس از ثبت نام در سایت آن، شما قادر به اطلاع از مدت زمان سپری شده در سایت‌های مختلف و حتی مدت استفاده از برنامه‌های خاص در رایانه خود خواهید بود. فقط باید یک حساب کاربری ایجاد کرده و اپلیکیشن RescueTime را روی رایانه خود نصب کنید. بقیه کارها را به این برنامه کامپیوتری بسپارید. در پایان هر هفته، این اپلیکیشن از طریق ایمیل برای شما یک گزارش ارسال می‌کند و به شما توضیح می‌دهد که چگونه و کجا زمان خود را صرف کار با رایانه کرده‌اید. این برنامه، دارای برخی ویژگی‌های بسیار خوب دیگر مانند توانایی مسدود کردن وبسایتهای عامل ایجاد حواس‌پرتی و هدف‌گذاری برای نحوه گذراندن وقت شما به صورت آنلاین نیز است.
توجه داشته باشید که برنامه‌های خاصی برای استفاده توسط کاربران تلفن‌همراه نیز طراحی شده‌اند. آن‌ها را در منابع دانلود اپلیکیشن‌های موبایل می‌توان پیدا کرد.
مدیتیشن کنید
مدیتیشن به طور منظم، در استفاده مؤثر و متعادل شما از اینترنت تاثیر زیادی دارد و به شما کمک می‌کند تا آگاهی، تمرکز و آرامش بیشتری داشته باشید. مدیتیشن، استرس و اضطراب را کاهش می‌دهد و به بهبود روابط عاطفی منجر می‌شود. در نتیجه، کاهش پرسه‌زنی در اینترنت با هدف ایجاد ارتباط مجازی را در پی دارد.
عدم وابستگی را تمرین کنید
اینترنت و رسانه‌های اجتماعی، پدیده‌های ناپایدار و دائماً در حال تغییر هستند. با تمرین عدم وابستگی، می‌توانید بهتر از حواس‌پرتی‌های مداوم دنیای آنلاین دوری کنید و در لحظه حال، آرامش و رضایت بیشتری پیدا کنید.
هدفی واضح تعیین کنید
پیش از شروع به جستجو در اینترنت، یک هدف واضح برای خود تعیین نمایید. مثلاً اگر می‌خواهید جیمیل خود را چک کنید، یک راست به آدرس اینترنتی mail.google.com در مروگر و یا اپلیکیشن جیمیل در موبایل خود بروید و از جستجوی نام gmail در گوگل بپرهیزید. تعیین هدف، باعث می‌شود بیشتر تمرکز کنید و حواستان پرت نشود.
نتیجه‌گیری
درک اینکه چرا و چگونه وقت خود را بدون هدف صرف پرسه‌زنی در اینترنت می‌کنیم، می‌تواند به ما کمک کند گام‌هایی در جهت استفاده آگاهانه‌تر و سازنده‌تر از زمان خود برداریم. همانطور که خواندید، استراتژی‌هایی وجود دارد که می‌توانیم برای شکستن چرخه وبگردی بی‌هدف و یافتن رضایت بیشتر در زندگی روزمره خود از آن‌ها استفاده کنیم.
اگر فکر می‌کنید این راهکارها به شما کمکی نمی‌کنند و نیاز به یاری گرفتن از یک فرد متخصص برای ترک عادت گشت‌وگذار بدون هدف در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی دارید، روی مشاوره حرفه‌ای روان‌درمانگرهای کلینیک نیک مایند حساب باز کنید. ما به شما کمک می‌کنیم رابطه سالم و متعادل‌تری با تکنولوژی داشته باشید.