تست‌های روانشناسی

ممکن است موقع مراجعه شما به مطب مشاوره فردی برای اولین بار، روانشناس از شما بپرسد که آیا تا به حال  تست‌های روانشناسی داده‌اید یا خیر. احتمالاً تست هوشی را که به عنوان دانش‌آموز در دوران دبستان یا تست شخصیتی که با موبایلتان انجام داده‌اید را مثال می‌زنید. اگر این افراد از شما بپرسند که هدف از انجام تست‌های روانشناسی این چنینی چیست، احتمالاً می‌گویید که تعیین میزان استعداد و یا وجود و عدم وجود اختلال روانی در شما. پاسخ شما درست است؛ آزمون‌های هوش و شخصیت‌شناسی، در واقع بخشی از تست‌های روانشناسی هستند و برای شناسایی استعداد و تشخیص اختلالات روان‌شناختی استفاده می‌شوند. تست‌های روانشناسی دیگری هم در زیرمجموعه علم روانشناسی قرار می‌گیرند. در این مقاله از مجله روانشناختی نیک مایند به معرفی و بررسی مهمترین تست‌های روانشناسی می‌پردازیم.

تست‌های روانشناسی و کاربردهای آن‌ها

قبل از بحث در مورد ماهیت  تست‌های روانشناسی، مایلیم بدانید که درک مبانی این تست‌ها چقدر برای شما مهم است. هر روز، تست‌های روانشناسی  گوناگونی توسط متخصصان در حوزه روانشناسی برای افراد مختلف انجام می‌شود و نتایج این تست‌ها، به‌گونه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد که به‌طور چشمگیری بر آن‌ها و اطرافیانشان تأثیر می‌گذارد. مثلا نمرات آزمون تشخیص اختلالات روانی، در تعیین دوز داروی مورد نیاز و راه‌های درمان بیماری‌های روانی و عاطفی نقش دارند. تست‌های خوب، موجب تصمیم‌گیری با کیفیت بالا و تست‌های بد، باعث تصمیم‌گیری با کیفیت پایین می‌گردند.

عواقب تصمیمات بد، قابل توجه است. مثلا از دیدگاه یک سازمان دولتی، تصمیم‌گیری غلط برای استخدام می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی شود مانند: افزایش غیبت، کاهش روحیه سایر کارکنان، از دست رفتن بهره‌وری و درآمد شود. بنابراین، مهم است که پایه‌های آزمون روان‌شناختی را درک کنید؛ به ویژه اینکه چگونه می‌توان تشخیص داد که یک تصمیم خوب است یا بد. توانایی انجام این کار، مستلزم درک مبانی تست‌های روانشناسی است.

تاریخچه تست‌های علم روانشناسی

برخی از محققان بر این باورند که استفاده از آزمون‌های روانشناسی را می‎توان تا ۲۲۰۰ سال قبل از میلاد در چین باستان جستجو کرد. البته اکثر محقق‌ها هم موافقند که تلاش‌های جدی تحقیقاتی در مورد استفاده از تست‌های روانشناسی و سودمندی آن‌ها، تا قرن بیستم و با ظهور تست هوش آغاز نشد.

آزمون روانشناسی و ارزیابی روانشناختی  

تست‌های روانشناسی، مجموعه‌ای از آزمون‌های شفاهی یا کتبی هستند که توسط روان‌شناس انجام می‌شوند و امکان اندازه‌گیری دقیق عوامل مختلفی را فراهم می‌کنند که در مشکلات افراد نقش دارند و اطلاعاتی درباره نحوه تفکر، احساس، توانایی‌های مختلف افراد مانند استعداد آن‌ها در یک زمینه خاص، عملکردهای شناختی مانند حافظه، رفتار و واکنش افراد و حتی ویژگی‌هایی مانند درون‌گرایی جمع‌آوری می‌کنند. این یافته‌ها، برای تهیه گزارشی از توانایی‌ها و رفتار فرد – که به عنوان گزارش روان‌شناختی شناخته می‌شود – و به عنوان مبنایی برای ارائه توصیه‌هایی برای درمان فرد استفاده می‌گردند. تست‌های روانشناسی ، ممکن است شامل مشاهده تعاملات و رفتار فردی نیز باشند. بر اساس نتیجه آزمون، در مورد توانایی‌ها و پتانسیل‌های ذاتی فرد استنباط می‌شود.

قبل از انجام  تست‌های روانشناسی، معمولاً با فرد مورد آزمایش مصاحبه می‌شود. علاوه بر این، ممکن است بیشتر از یک تست در برخی شرایط انجام شود.

ارزیابی‌ها و گزارش‌های روان‌شناختی، در زمینه‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند مانند:

• برنامه‌ریزی شغلی برای جوان‌ها
• آموزش – برای ارزیابی توانایی دانش آموز برای یادگیری و پیشرفت در کلاس درس
• سیستم حقوقی – برای ارزیابی وضعیت سلامت روانی یک فرد

ویژگی‌های کلیدی تست‌های روانشناسی 

• قابلیت اطمینان: ارزیابی تست‌های روانشناسی بدون توجه به زمان انجام شدن، باید نتیجه مشابه و مطمئن را به همراه داشته باشند.
• اعتبار: تست‌های روانشناسی ، باید آنچه که برای ارزیابی ایجاد شده را اندازه گیری کند.
• عینیت: ارزیابی، تست‌های روانشناسی باید عاری از هرگونه جهت‌گیری شخصی برای امتیازدهی و تفسیر یا مدیریت آن باشد.
• استانداردسازی: تست‌های روانشناسی باید از نظر مکان، مواد و زمان برای ارزیابی و همچنین محیط آن استاندارد باشد.

  بیشتر بخوانید: اولین جلسه مشاوره شامل چه مواردی است؟ ، رویکردهای درمانی در روانشناسی

نکاتی برای موفقیت در آزمون روانشناسی

چگونه می‌توانید در تست‌های روانشناسی به بهترین نتیجه رسید؟ هشت نکته وجود دارد که برای موفقیت در این تست‌ها، باید آن‌ها را رعایت کنید:

• ماهیت وجودی تست‌های روانشناسی را بشناسید

اگر درباره تست‌های روانشناسی  اطلاعی ندارید، ابتدا کمی تحقیق کنید تا از پس همه موانع به خوبی برآیید. تست‌های روانشناسی ، انواع مختلفی دارند و درک درست آن‌ها، ضروری است.

• مشاهده نمونه سوالات موجود در تست‌های روانشناسی

قبل از زدن تست‌های روانشناسی، سوالات را ببینید. بسیاری از سوالات، کمابیش فرمت یکسانی دارند و فقط در شکل و نحوه حل متفاوت هستند. 

• اعتماد به نفس و خوش بینی

از نظر روحی و جسمی، آمادگی پاسخگویی به تست‌های روانشناسی  را داشته باشید. اعتماد به نفس، شرکت در تست‌های روانشناسی  را برای شما آسان می‌کند.

• با مرور دقیق سوالات شروع کنید

هنگام جواب دادن به تست‌های روانشناسی، لطفاً برای پاسخ دادن به آن‌ها عجله نکنید. اگر فرصتی در انتها گیرتان آمد، صرف بررسی مجدد سوالات و پاسخ‌ها کنید. 

• ترتیب پاسخگویی را رعایت کنید

ممکن است فکر کنید پاسخ دادن به سوالات دشوار را باید برای آخر کار بگذارید. این کار، اشتباه است. ممکن است پس از جواب دادن به سوالات آسان تست‌های روانشناسی، برخی از سوالات بین آن‌ها اشتباهی بدون جواب باقی بمانند. شما همچنین زمان زیادی را هنگام چک کردن برگه و پیدا کردن سوالات بی‌جواب، از دست خواهید داد.

• از فرآیند حذف استفاده کنید

اگر به سؤالی از  تست‌های روانشناسی می‌رسید که ممکن است پاسخ آن را ندانید، ساده‌ترین راه‌حل ممکن را در نظر بگیرید؛ یعنی وقتی پاسخ منطقی به ذهنتان نمی‌آید، این سؤال را کنار بگذارید و سر وقت سوالاتی بروید که جواب منطقی می‌توان به آن‌ها داد.

• تمرکز و باز هم تمرکز

داشتن تمرکز کافی و لازم، ضروری است. دقت داشته باشید، خونسردی خود را حفظ کنید و کاملا توجه‌تان را معطوف به تکمیل آزمون نمایید. بدون این سه کار مهم، نتایج خوب نخواهید گرفت؛ زیرا گاهی باهوش بودن، کافی نیست. بسیاری از افراد، تست‌های روانشناسی را اشتباه جواب می‌دهند؛ زیرا عجله‌ای و سرسری عمل می‌کنند.

دسته بندی تست‌های روانشناسی

اکنون که درباره مفهوم  تست‌های روانشناسی در علم روانشناسی، ویژگی‌های آن و راه‌های موفقیت در آن می‌دانید، بیایید بهترین و محبوب‌ترین این تست‌های روانشناسی  را بررسی کنیم. در اینجا، ۹ نوع اصلی آزمون‌های روانشناسی آورده شده است:

1. تست‌های شخصیت: شخصیت، چیزی است که ما هر روز به طور غیررسمی ارزیابی و توصیف می‌کنیم. وقتی در مورد خود و دیگران صحبت می‌کنیم، اغلب به ویژگی‌های مختلف شخصیتی اشاره می‌کنیم. از این آزمون‌ها، می‌توان برای کمک به تشخیص بالینی و پیش‌بینی نحوه واکنش افراد در موقعیت‎‌های مختلف استفاده کرد.
2. آزمون‌های پیشرفت: به ارزیابی‌هایی اطلاق می‎شود که معمولاً از نمرات آن برای تعیین سطح آموزشی استفاده می‌گردد. نمرات بالا، به طور کلی نشان می‌دهد که سطح تسلط بر مطالب بالا رفته و افراد برای آموزش پیشرفته آماده هستند. برعکس، نمرات پایین می‌تواند نشان‌دهنده نیاز به اصلاح بیشتر یا تکرار یک سطح باشد. رایج‌ترین نوع آزمون پیشرفت، آزمون استانداردی مانندSAT  است که برای ورود به کالج در ایالات متحده لازم می‌باشد. 
3. تست‌های نگرش: برای سنجش نگرش افراد و به طور مستقیم یا غیر مستقیم انجام می‌شوند. هدف آن، کمی کردن باورها و رفتارهای افراد برای اطلاع از تصمیمات و درک تفاوت‌های انسانی و کسب دانش در مورد تیپ‌های شخصیتی است. 
4. آزمون‌های استعداد: برای تعیین مهارت یا تمایل یک فرد برای موفقیت در یک فعالیت خاص استفاده می‌شوند. این آزمون‌ها، افراد را دارای نقاط قوت و ضعف ذاتی فرض می‌کنند که تمایل طبیعی به موفقیت یا شکست در زمینه‌های خاص را براساس ویژگی‌های ذاتی خود دارند. آزمون‌های استعداد، عموماً برای این موارد انجام می‌شوند: کاریابی، ورود به برنامه‌های دانشگاهی و کمک به افراد برای دریافت ایده‌ای در مورد اینکه علایق و استعدادهایشان می‌تواند آ‌ن‌ها را در مورد شغل‌ها به کجا برساند.
5. تست‌های هوش هیجانی: هوش هیجانی (EI)، اینگونه تعریف می‌شود: نوعی از شایستگی اجتماعی شامل توانایی نظارت بر احساسات خود و دیگران، تمایز قائل شدن بین آن‌ها و استفاده از اطلاعات برای هدایت افکار و اعمال خود. رویکرد معمولی برای سنجش توانایی هوش هیجانی، شامل ارائه مجموعه‌ای از سؤالات به متقاضیان و امتیازدهی به صحت آن پاسخ‌ها بر اساس قضاوت تخصصی (امتیاز کارشناسان) یا اجماع بین تعداد زیادی از افراد (امتیاز اجماع) است. به عنوان مثال، یک آزمون توانایی EI، از متقاضی می‌خواهد که واکنش یک کارمند مضطرب به افزایش بیش از حد حجم کار را پیش‌بینی نماید.
6. تست‌های هوش: آزمون‌های هوش، به اندازه‌گیری این موارد می‌پردازند: عملکرد شناختی افراد شامل (اما نه محدود به) استدلال کلامی، ریاضی و فضایی، حافظه، توجه و درک. این کارکردها، در بسیاری از جنبه‎های زندگی روزمره (از عملکرد تحصیلی و شغلی گرفته تا تصمیم‌گیری‌های روزمره) مهم هستند. نتایج این آزمون‌ها، ممکن است برنامه‌ریزی آموزشی (مثلا برنامه‌های درسی تخصصی) را تسهیل کند. همچنین ممکن است در نظارت بر هرگونه تغییر در توانایی‌های شناختی در طول زمان مفید باشند (مثلا برای درک اینکه آیا اختلال در سیستم عصبی یا بهبود آن، مربوط به درمان در حال اجرا است یا خیر).
7. تست‌های عصب روانشناسی: ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی برای دریافت اطلاعات در مورد نحوه عملکرد مغز، از این تست‌ها استفاده می‌کنند و طیف وسیعی از عملکردهای ذهنی مانند خواندن، توجه، یادگیری، سرعت پردازش، استدلال، به خاطر سپردن، حل مسئله و همچنین خلق و خو و رفتار را آزمایش می‌کنند. 
8. تست‌های فرافکنی: آزمایش‌هایی هستند که معمولاً از محرک‌های مبهم به ویژه تصاویر معمایی (آزمون ادراک موضوعی)، برای برانگیختن پاسخ‌ها استفاده می‌کنند. این پاسخ‌ها ممکن است جنبه‌هایی از شخصیت را از طریق فرافکنی نگرش‌ها، ویژگی‌ها و الگوهای رفتاری درونی نشان دهند. سایر روش‌های فرافکنی، شامل مواردی است از قبیل: الزام افراد برای ساختن سازه‌های چوبی و جملات کامل، نقاشی با انگشتان و یا ارائه دست‌نوشته. روش های اضافی، شامل آزمون‌های ارتباطی است که در آن کلمات گفتاری به عنوان محرک عمل می‌کنند.
9. تست‌های مشاهده‌ای (مستقیم): نوعی تست روان‌شناختی شامل مشاهده افراد به روشی ساختاریافته، چه در محیط آزمایشگاهی یا طبیعی هستند. این تست‌ها، عمدتا برای مطالعه رفتار کودکان از جمله نحوه تعامل آن‌ها با سایر اعضای خانواده استفاده می‌شوند.

محدودیت تست‌های روانشناسی

با تمام تعاریف و مزایایی که گفتیم، اما تست‌های روانشناسی ممکن است مشکلاتی داشته باشند اعم از:

• تست‌های روانشناسی به خوبی مشکل فرد را نشان ندهند.
• کاندیداها ممکن است حقیقت را نگویند و نتیجه کاملاً متفاوتی رقم بزنند.
• حتی ماهرترین کارشناسان ارزیابی نیز ممکن است اشتباه کنند و مثلا فردی را استخدام کنند که از ابتدا شایسته موقعیت خود نبوده است.
• هنگامی که جامعه بهتر و مولدتر می‌شود، ممکن است یک آزمون خاص منسوخ شود و نیاز به جایگزینی آن با آزمون پیشرفته‌تری وجود داشته باشد. این مسئله، احتمالا نتیجه معکوس دارد و ممکن است مانع از به دست آوردن نتیجه بهتر برای داوطلب توسط فردی شود که آزمون را انجام می‌دهد.

مهمترین تست‌های  روانشناسی

 تست شخصیت شناسی چندوجهی مینه سوتا (MMPI)

تست شخصیت شناسی چندوجهی مینه سوتا (MMPI)، پرسشنامه استانداردی برای فراخوانی دامنه ی گسترده ای از ویژگی های خود توصیفی و نمره گذاری آن ها است، که یک شاخص کمی از سازگاری هیجانی فردی و نگرش وی نسبت به شرکت در آزمون را به دست می دهد. این پرسشنامه توسط هثه وی و مک کین لی در سال ۱۹۴۰ ساخته شد. آزمون  در سال ۱۹۸۹ تجدید نظر شد. این آزمون تفاوت های اصولی با MMPI اصلی دارد و در نهایت تعداد ۵۶۷ پرسش به صورت قطعی و نهایی انتخاب شد ولی به منظور استفاده از مقیاس های بالینی تنها از ۳۷۰ پرسش استفاد میشود. با بقیه پرسش‌ها می‌توان به نیم رخ و ویژگی‌های شخصیت افراد سالم و غیرسالم نیز پی برد.

تست شخصیت شناسی چندوجهی مینه سوتا (MMPI) یکی از رایج ترین و معتبرترین تست‌های روانشناسی در سراسر جهان است. این تست اولین بار توسط هاتاوی و مک کینلی در دانشگاه مینه سوتا ساخته و منتشر شده است. MMPI یک پرسشنامه خودسنجی است که شامل ۵۶۷ سوال است که افراد باید به آنها “بله” یا “خیر” پاسخ دهند. هدف از تست MMPI ارزیابی جنبه های مختلف شخصیت و روان فرد است.  MMPI می تواند برای کمک به تشخیص اختلالاتی مانند افسردگی، اضطراب، وسواس فکری_عملی، اسکیزوفرنی و اختلال شخصیت استفاده شود. MMPI می‌تواند به عنوان بخشی از ارزیابی سلامت روان قبل از شروع درمان استفاده شود. این اطلاعات می‌تواند به درمانگر کمک کند تا بهترین روش درمانی را برای فرد انتخاب کند.

پاسخ های فرد به سوالات MMPI به ۱۰ مقیاس بالینی و چندین مقیاس فرعی نمره گذاری می‌شود. هر مقیاس بالینی به یک اختلال روانی خاص مرتبط است. نمره بالا در یک مقیاس نشان می‌دهد که فرد ممکن است علائم مربوط به آن اختلال را تجربه کند. تفسیر نتایج MMPI باید توسط یک متخصص واجد شرایط مانند روانشناس یا مشاور انجام شود. تفسیر نتایج شامل بررسی الگوی نمرات فرد در تمام مقیاس‌ها و همچنین بررسی پاسخ های فرد به سوالات خاص است. توجه به این نکته مهم است که MMPI یک ابزار تشخیصی کامل نیست. این تست فقط می تواند اطلاعاتی در مورد احتمال وجود یک اختلال روانی ارائه دهد. برای تشخیص قطعی، فرد باید توسط یک متخصص واجد شرایط ارزیابی شود.

 این تست به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد و هنجارهای زیادی برای مقایسه نمرات فرد وجود دارد. MMPI می‌تواند برای ارزیابی طیف گسترده‌ای از مشکلات روانشناختی استفاده شود. این تست نسبتاً کوتاه و آسان برای انجام است. از معایب استفاده از تست MMPI می‌تواند  برای برخی از افراد خسته کننده و وقت گیر باشد، و همچنین برخی از سوالات می تواند مبهم یا تفسیر آنها دشوار باشد. نتایج MMPI می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند خلق و خو، استرس و نگرش فرد قرار گیرد. همچنین برای تفسیر دقیق نتایج MMPI به تخصص یک متخصص واجد شرایط نیاز است.

  آزمون هوش وکسلر

آزمون هوش وکسلر (WAIS) یکی از معتبرترین و شناخته شده ترین آزمون های سنجش هوش در جهان است. این آزمون توسط دیوید وکسلر، روانشناس آمریکایی، برای اولین بار در سال ۱۹۳۹ ارائه شد و از آن زمان تاکنون به طور مداوم به روز و بروزرسانی شده است. هدف از آزمون وکسلر ارزیابی توانایی های شناختی و هوشی افراد در گروه های سنی مختلف است. این آزمون می تواند برای اهداف گوناگونی از جمله تشخیص اختلالات یادگیری و اختلالات رشد عقلی، ارزیابی اثرات آسیب مغزی، برنامه ریزی برای مداخلات آموزشی و توانبخشی، و گزینش شغلی مورد استفاده قرار گیرد. این آزمون ۱۴ خرده آزمون داردکه اجرای ۱۳ مورد از آن ها اجباری و ۱ مورد (الحاق قطعات) اختیاری است.

روانشناس بالینی پس از آنکه مراجع مرتکب تعداد اشتباهات مقرر میشود، آزمون فرعی را تمام و آزمون های فرعی دیگر را شروع می کند. وی در انتهای آزمون با تبدیل امتیازات مراجعبه نمرات هوشبر هنجاریابی شده با میانگین ۱۰۰ و انحراف استاندارد ۱۵ میتواند هوشبر کل، هوشبر کلامی و هوشبر عملی را محاسبه کند. خرده آزمون های کلامی عبارت اند از: واژگان، شباهت ها، محاسبه، فراخنای ارقام، اطلاعات عمومی ، درک مطلب و مرتب کردن حروف و ارقام. خرده آزمون های عملی عبارت اند از: تکمیل تصاویر، نماد ارقام، طراحی با مکتب‌ها، استدلال ماتریستی، تنظیم تصاویر، نمادیابی و الحاق قطعات.

دو نوع اصلی از آزمون وکسلر وجود دارد: مقیاس هوش وکسلر برای کودکان (WISC): این آزمون برای کودکان ۶ تا ۱۶ سال طراحی شده است. مقیاس هوش وکسلر برای بزرگسالان (WAIS): این آزمون برای افراد ۱۶ سال به بالا طراحی شده است. هر کدام از آزمون های WISC و WAIS شامل ۱۵ زیر آزمون است که به دو دسته کلی تقسیم می شوند: زیر آزمون های کلامی: این زیر آزمون ها توانایی های زبانی و اطلاعاتی فرد را ارزیابی می‌کنند. زیر آزمون‌های غیرکلامی: این زیر آزمون ها توانایی های استدلال فضایی، حل مسئله و مهارت های حرکتی فرد را ارزیابی می کنند. نمره هر زیر آزمون به نمره تراز شده تبدیل می شود. نمره تراز شده نمره ای است که با مقایسه عملکرد فرد با گروه سنی مشابه او به دست می آید. نمره های تراز شده در هر دو دسته کلامی و غیرکلامی با هم جمع می شوند تا نمره هوش کلی (IQ) را ایجاد کنند.

تفسیر نتایج آزمون وکسلر باید توسط یک متخصص واجد شرایط مانند روانشناس یا مشاور انجام شود. متخصص با بررسی نمرات فرد در هر کدام از زیر آزمون ها و همچنین بررسی پاسخ های فرد به سوالات خاص، می تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد نقاط قوت و ضعف شناختی فرد به دست آورد. آزمون وکسلر یک ابزار بسیار معتبر و قابل اعتماد است. این آزمون به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد و هنجارهای زیادی برای مقایسه نمرات فرد وجود دارد. آزمون وکسلر می تواند برای ارزیابی طیف گسترده ای از توانایی های شناختی استفاده شود. این آزمون نسبتأ کوتاه و آسان برای انجام است.

آزمون رورشاخ

قبل از اینکه هرمن رورشاخ آزمون مشهور خود را بسازد  و در سال ۱۹۲۱ آن را انتشار دهد، تعدادی از محققان، امکان استفاده از لکه های مرکب برای ارزیابی تخیلات انسانی را به کار برده بودند. رورشاخ مدت ها در زمینه ی یافتن روش ساده و موثری برای شناخت شخصیت، تحقیق می کرد. آزمون رورشاخ از ده کارت ساخته شده است. روی هر یک از آن ها لکه های جوهر به شکل خاصی پخش شده است. که پنج عدد از آن ها سیاه و پنح عدد دیگر رنگی است. هر کارت، به طور جداگانه به فرد مورد آزمایش داده می شود. آزمایشگر، پاسخ ها، عکس العمل ها، مدت زمانی که برای پاسخ به کارت صرف می شود. زمان کلی آزمون و طرز نگه داشتن کارت را به دقت یادداشت می کند. پس از این دوران تداعی آزاد، مجددا از آزمایش شونده درباره ماهیت پاسخی  که به هر کارت می دهد و این که در هر کدام قسمت، چه شکل به خصوصی را دیده است و چه قسمت از کارت سبب ایجاد پاسخ او شده است، پرسش هایی می شود. سپس چهار قسمت اصلی پاسخ های آزمایش شونده به آزمون رورشاخ، محاسبه و تقسیر میشود.

تصاویر رورشاخ شامل لکه‌هایی هستند که با استفاده از رنگ‌های مختلف بر روی کاغذ ایجاد می‌شوند. این تصاویر اغلب شکل‌های آبستره‌ای هستند که برای هیچ کسی مفهوم مشخصی ندارند و با توجه به این ویژگی، فرد به آزادی بیشتری در تفسیر آن‌ها دارد. روش اجرای آزمون رورشاخ معمولاً به این صورت است که فرد به تصاویر روبرو نگاه کرده و داستان یا توضیحی در مورد هر تصویر بسازد. این داستان‌ها ممکن است شامل شخصیت‌ها، رویدادها، احساسات و افکار فرد در مورد تصویر باشند.

تفسیر رورشاخ بسیار پیچیده است. برای مثال، استفاده زیاد بیمار از فرم، می‌تواند معرف همرنگی باشد. فرم ضعیف به همراه پاسخ های نامعمول می تواند  نشانه روان پریشی باشد. رنگ با هیجانی بودن رابطه دارد و اگر با فرم خوب همراه نباشد، غالبا نشانگر تکانشی بودن است. استفاده گسترده از  فضای سفید شاخص سرپیچی یا خصوصیات ضداجتماعی است. استفاده از کل لکه نشانگر دغدغه خاطر داشتن نسبت به یکپارچگی و سازمان یافتگی است. استفاده زیاد از جزییات با وسواس‌های فکری و عملی رابطه دارد، ولی محتوا نیز مهم است. دیدن حیوانات کوچک می‌تواند نشانه انفعال باشد، پاسخ‌هایی مثل خون، چنگال، دندان یا تصاویر مشابه ، می‌توانند نشانگر نفرت و پرخاشگری باشد. چرخاندن کارت و نگاه کردن پشت آن نیز نشان گر سوظن است. آزمون رورشاخ به عنوان یک ابزار ارزیابی فردی و شخصیتی، برای روانشناسان و روان‌پزشکان ارزشمند است و می‌تواند به درک عمیق‌تری از شخصیت و روان فرد کمک کند.

آزمون اندریافت موضوع (TAT)

در سال ۱۹۳۵ این آزمون توسط مورگان و موری طراحی شد. هدف از این آزمون، آشکار کردن خصوصیات شخصیتی بنیادی بیماران به کمک تفسیر تخیلات و تصوراتشان در مورد مجموعه ای از تصاویر است. با اینکه هدف از ابداع این آزمون، مشخص کردن تعارضات اصلی، نگرش ها، هدف ها و موضوعات واپس رانده شده بود، ولی عملا علاوه بر این اطلاعات، نکاتی را نیز پیرامون عوامل وضعیتی، افکار قالبی فرهنگی،جزییات بی اهمیت و مواردی از این قبیل فاش می کند. بیشتر متخصصان بالینی از آزمون اندریافت موضوع به عنوان روشی برای استنباط نیازهای روانی و آشکار ساختن شیوه ارتباط و تعامل بیمار با محیط استفاده می کنند. موضوع آزمون اندریافت بر خلاف آزمون رورشاخ، برای استنباط محتوای شخصیت و شکل تعملات اجتماعی مورد استفاده قرار میگیرد.

متخصصان بالینی به کمک آزمون اندریافت موضوع، قضاوت های خاصی میکنند، مثل: بیمار از رییس خود نفرت دارد، ولی در عین حال خواهان محبت و تایید از جانب وی است. کمتر احتمال دارد از آزمون اندریافت موضوع برای سنجش میزان ناسازگاری استفاده شود، تا برای فاش کردن کانون مشکلات، ماهیت نیازها یا کیفیت روابط فردی. پژوهش های مک کلیند از این مساله که TAT  رفتار آشکار را پیش بینی میکند، دفاع می کند، ضمنا تفسیر آن شامل همانندسازی با نیازها است. TAT یک شیوه جامع ارزشیابی شخصیت است و به عنوان رویکرد فراگیر از آن یاد میشود. آزمون اندریافت موضوع برای کودکان برای سنین ۳ تا ۱۰ سال طراحی شده است. این آزمون تصاویر حیوانات را ارائه میکند و دارای سرمنشأ کاملا روانکاوی است، برای افراد سنین بزرگسالی و پیری، آزمون اندریافت سالمندان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

روش اجرای آزمون TAT به این صورت است که فرد مورد ارزیابی، به تصاویر متنوعی که شامل صحنه‌های مختلف اجتماعی و بین‌فردی هستند نگاه می‌کند. سپس برای هر تصویر، به فرد درخواست می‌شود که یک داستان یا حرکت‌هایی از زندگی روزمره را که برای فرد نماینده شخصیت‌های تصویر است روایت کند. تحلیل آزمون TAT به دو بخش تقسیم می‌شود:

1. محتوای داستان: در این بخش، تحلیل می‌شود که فرد به عنوان پاسخ به هر تصویر چه مضمون و داستانی ارائه داده است. این محتوا می‌تواند نشان‌دهنده نگرش‌ها، احساسات، افکار و الگوهای شخصیتی فرد باشد.
2. کیفیت و سبک داستان: در این بخش، تحلیل می‌شود که فرد چگونه به داستان‌ها واکنش نشان داده است. این شامل عواملی مانند طول داستان، توانایی آفرینش شخصیت‌ها و رویدادها، استفاده از ابتکار و خلاقیت، و سطح انتقادی و هوشیاری است.

آزمون TAT به عنوان یک ابزار ارزیابی فردی و شخصیتی، برای روانشناسان و روان‌پزشکان ارزشمند است و می‌تواند به درک عمیق‌تری از شخصیت و روان فرد کمک کند.

تست های روانشناسی در کلینیک روانشناسی نیک مایند

تست‌های روانشناسی ابزار کار روان‌شناسان هستند و می‌توانند به ما کمک کنند تا سطح و شدت علائم روانپزشکی در افراد را ارزیابی کنیم و نیاز به درمان را تعیین کنیم. از این رو، مشاوران حرفه‌ای کلینیک روانشناسی نیک مایند آمادگی کامل برای کمک به شما در زمینه شناخت مشکلات روانی و عاطفی و ارائه راه‌حل‌هایی برای رفع آن‌ها را دارند.